تو خیلی رفتار نامناسبی با من داری! خیلی زود عصبانی می شی و فقط با دوستانت به خوبی رفتار می کنی! اصلا همیشه تو با من مشکل داشتی و دوست داری اوقات روزت رو بدون من بگذرونی!!!
به نظر شما این گونه به رگبار بستن می تواند کاری از پیش ببرد و آن ویژگی منفی همسرتان را تصحیح کند؟ در این مواقع معمولا اجازه و فرصت صحبت کردن و دفاع به همسر داده نمی شود و پشت سر هم جملاتی را بیان می کنند که نشان دهنده خشم و عصبانیت و نارضایتی آنها از ارتباط همسرشان است. به طور کلی این رفتارها نوعی انتقاد کردن است اما ویژگیهای یک انتقاد خوب چیست؟
چگونه انتقاد کنیم؟
هر فردی در طول دوران زندگیش بالاخره بارها و بارها ممکن است که مورد ارزیابی قرار بگیرد که این ارزیابی ها می تواند مثبت بوده و فرد را تشویق کند و یا منفی بوده و نیاز به اصلاح فرد در آن وجود داشته باشد.
انتقاد چه به صورت مثبت و چه منفی باشد، ارزشمند است زیرا می تواند نشان دهنده ویژگی های رفتاری و شخصیتی ما باشد.
انتقاد یعنی آشکار کردن و بازگو کردن زوایا و نکات مهم در یک سخن یا نوشتار یا رفتار. انتقاد، انتقال اطلاعات به دیگران به نحوی که افراد مورد انتقاد بتوانند آن را در جهت مصالح خود به کار برند، است. ولی در عرف انتقاد کردن یعنی بیان نقاط ضعف و عیب های یک فرد. در صورتی که به صورت کلی انتقاد کردن بیان نکات مهم یک مساله از جمله رفتار، سخن و نوشته می باشد.
انتقاد از این مسیر
به غیر از ائمه و معصومین، هیچ فرد دیگری در دنیا پیدا نمی شود که بدون عیب و نقص بوده و هیچ ویژگی منفی رفتاری و شخصیتی را نداشته باشد. هیچ فردی کمال مطلق و صد در صد مثبت نیست. قطعا در ارتباط بین دو نفر بین عنوان همسر، هم مرد و هم زن هر دو یکسری ویژگی های منفی و یکسری ویژگی های مثبت دارند. اما نحوه بیان آنها به یکدیگر بسیار مهم می باشد. اگر همسران ویژگی های منفی همدیگر را به نحو صحیح نتوانند به هم بیان کنند ممکن است که موجب جبهه گیری، دلخوری، لجاجت، پرخاشگری و … در همسرشان بشوند. پس همسران باید مهارت های انتقاد کردن صحیح از یکدیگر را یاد بگیرند. مهم ترین هدف در نقد و انتقاد، اصلاح کردن یک فرد است. انتقاد زمانی ارزش دارد که به وسیله آن بتوانم گفتار یا رفتار یک فرد را به سمت مثبت هدایت کنیم.
چگونه انتقادم را به همسرم بگویم؟
اگر همسران بتوانند با طرز صحیح انتقادشان از همدیگر را بیان کنند، می توانند به بهبود روابطشان نیز کمک کنند و وقتی ارتباط همسران با یکدیگر خوب باشند، می توانند فرزندان سالمی را هم تربیت نمایند. حالا که اهمیت انتقاد صحیح را می دانیم، باید مهارت های آن را نیز یاد بگیریم و با تکرار و تمرین آن را ملکه ذهن خودمان کنیم.
۱- زمان و مکان مناسب: سعی کنید قبل از بیان انتقادتان، در ابتدا مشخص کنید آیا مکان مکان مناسبی است ؟ و آیا زمان زمان مناسبی است؟ در بیان انتقاد باید فرد مورد نظر از نظر جسمانی و روحی در شرایط خوبی قرار داشته باشد. اگر خسته، گرسنه و یا بیمار باشد، زمان مناسبی برای بیان انتقاد ما نیست.
۲- مکان خلوت: شلوغ بود مکان نیز دلیل دیگری است که ما نباید انتقادمان را بیان کنیم. سعی کنید در زمانی انتقادتان را بیان کنید که کسی به غیر از همسرتان در آنجا حضور نداشته باشد. در غیر این صورت ممکن است به تخریب همسرتان کمک کرده باشید.
۳- اول ویژگی های مثبت: حتما قبل از بیان انتقادتان، یک لیست از ویژگی های رفتاری و شخصیتی مثبت همسرتان تهیه کنید و آنها را به همسرتان بیان کنید. در این صورت ابتدا اعتماد به نفس همسرتان را بالا می برید و همسرتان با شنیدن نقاط منفی اش، احساس نمی کند که نکند شما دیگر او را دوست ندارید.
۴-گذشته را بررسی کنید: اگر آن ویژگی منفی را قبلا خودتان نیز داشته اید بیان کنید تا در این حالت همسرتان فکر نکند که فقط اوست که مشکل دارد.
۵- لحن و صوت مناسب: در زمان بیان انتقاد سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید و با لحن مناسب و آرام و بدون کنایه حرف خود را بزنید.
۶- تحکم ممنوع است: در زمان بیان انتقاد، مواظب باشید که لحنتان به حالت دستور دادن و تحکم کردن نباشد زیرا جواب برعکس می دهد و لجبازی همسرتان را بیشتر می کند.
۷- یکی یکی: هیچ گاه در یک زمان انتخاب شده و مشخص به بیان همزمان چند ویژگی منفی نپردازید زیرا در این حالت اعتماد به نفس همسرتان را به کلی می گیرید.
۸- اصل ساندویچی را رعایت کنید، سعی کنید در بیان انتقادتان، آن ویژگی منفی را به صورت مختصر و شفاف بیان کنید و از زیاده گویی و افراط در بیان آن بپرهیزید.
۹- تکرار و تمرین یادتان نرود: مطمئن باشید اگر مواردی که در بالا بیان شد را در ارتباطات تان تکرار و تمرین کنید به مرور زمان می تواند به مهارت آن دست پیدا کنید. هنگامی که همسرتان تغییر در نحوه بیانتان را مشاهده کند هم سعی می کند خود را اصلاح کند و هم سعی می کند از شما نیز درست تر انتقاد کند.
رومینا سادات تجاره، کارشناس ارشد مشاوره
- ۹۵/۰۵/۰۲